W przeciwieństwie do kierowców puszek mamy tylko dwie opony których łączna powierzchnia styku z asfaltem jest mniejsza niż w większości przypadków jednej opony samochodowej. Myślę więc że warto cos na ten temat wiedzieć.
Budowa opony
Zasadniczym elementem opony jest szkielet zwany karkasem lub osnową. Zadaniem jego jest nadanie oponie właściwego kształtu i przenoszenie obciążeń towarzyszących jeździe. Tkanina tworząca osnowę utkana jest z wysoce wytrzymałych włókien zwanych kordem.
Najbardziej znaną i widoczną częścią opony jest bieżnik , który odpowiada za właściwości trakcyjne motocykla.
Wykonany z reguły z mieszanki gumowej innej niż reszta opony. Skład mieszanki dobierany jest ze względu na przeznaczenie danego typu opony, warunki klimatyczne i choćby budulec z którego wykonane są drogi . Im twardsza jest mieszanka, tym opona odporniejsza na ścieranie, lecz jednocześnie mniejsza przyczepność.
Można to zaobserwować w większości przypadków podczas pierwszego w PL sezonu VTX-a jeszcze na oponach z USA, gdzie w większości stanów mieszanki są bardzo twarde a w przełożeniu na nasze warunki powoduje że opony są odporne na ścieranie ale bardzo śliskie.
Najcieńszym elementem opony są boczne ścianki. Cechują się wysoką odpornością na odkształcenia tym samym umożliwiają dobre przyleganie opony podczas jazdy w pochyleniu
Za osadzenie opony na feldze odpowiedzialne są stopki, które w przypadku opon bezdętkowych pełnią również funkcję uszczelniającą.
Podział opon
Najprostszy z nich to podział na opony dętkowe (tube type) i opony bezdętkowe (tubeless).
Pomimo druzgocącej przewagi opony bezdętkowej (lżejsze, łatwiejsze do wyważenia, mniej się nagrzewają, odporniejsze na przebicia) to w przypadku kół szprychowanych, gdzie budowa felgi wyklucza szczelność nadal królują opony dętkowe chodź by w VTX 1800S,
Oczywiście pojawią się głosy że ktoś jeździ VTX 1800S na oponach bezdętkowych i ja też już takich widziałem jednak pamiętajcie ta felga nie jest przystosowana do opon bezdętkowych i ryzyko nieszczelności jest duże.
Kolejny podział który dla wielu jeszcze nie jest rozpoznawalny to podział na:
– Opony Diagonalne
– Opony Diagonalne z opasaniem
– Opony Radialne
Co to za dziwactwa i z czym to się je?
Tak na skróty to różnica jest w budowie osnowy gdzie w oponie diagonalnej osnowa składa się z kilku warstw ułożonych na przemian w dwóch kierunkach lecz zawsze pod katem mniejszym niż 90 stopni, a w oponie radialnej osnowa ułożona jest promieniowo czyli pod kątem równym 90 stopni.
Opona diagonalna z opasaniem to taki mariaż albo jak to woli etap ewolucyjny opony od diagonalnej do radialnej czyli oponę diagonalną wyposażono w opasanie które jest standardem opony radialnej.
Zalety i wady.
Opony diagonalne to przede wszystkim lepsze tłumienie na nierównościach i duża odporność na uszkodzenia mechaniczne. Jednak jej podstawowa wada to odkształcania przy dynamicznej jeździe gdzie przy prędkościach powyżej 200km/h obwód opony może się zmienić nawet o 3cm ( dlatego nie produkuje się ich w wyższym indeksie prędkości niż 240km/h)
Problem ten częściowo został rozwiązany poprzez dodanie do opony diagonalnej opasania ale dopiero opona radialna zminimalizowała odkształcenia dynamiczne spowodowane siłami odśrodkowymi
Podstawowe zalety opony radialnej to mniejsze opory toczenia a co za tym idzie wydzielanie mniejszej ilości ciepła oraz większa odporność na wyższe prędkości. Opony radialne zapewniają większą stabilność jazdy, szczególnie w zakrętach.
I to by było na tyle jeśli chodzi o teorię a teraz deszyfracja tych wszystkich literek którymi nam opisali oponkę czyli
OZNACZENIA OPON MOTOCYKLOWYCH
Najbardziej rzucającym się w oczy to nazwa producenta i model np. Metzeler ME 880 Marathon
Kolejny to tzw. rozmiarówka np.:
130/70R18 69H
Gdzie:
130– szerokość opony w mm
70– profil opony czyli procent wysokości z szerokości (70% ze 130)
R– rodzaj opony w tym przypadku opona radialna
18– Średnica w calach potocznie rozmiar felgi
69– indeks nośności
H – indeks prędkości w tym przypadku 210km/h.
Oznaczenie opony diagonalnej o tych samych parametrach będzie wyglądało 130/70 – 18 69H natomiast diagonalnej z opasaniem 130/70B18 69H
Możecie jeszcze spotkać oznaczenie tradycyjne np 2,75-18 lub 3,5-18 co oznacza szerokość i średnicę opony podaną w calach
Indeks nośności (Load Index) jest zakodowaną liczbą określającą maksymalne obciążenie opony. Litera za cyfrą określającą średnicę opony to indeks prędkości określający maksymalną szybkość eksploatacyjną opony.
Indeks prędkości |
Indeks nośności (Li) |
||||||||
Symbol |
km/h |
Li |
kg |
Li |
kg |
Li |
kg |
Li |
kg |
B |
50 |
0 |
45 |
22 |
85 |
44 |
160 |
66 |
300 |
C |
60 |
1 |
46 |
23 |
88 |
45 |
165 |
67 |
307 |
D |
65 |
2 |
48 |
24 |
90 |
46 |
170 |
68 |
315 |
E |
70 |
3 |
49 |
25 |
93 |
47 |
175 |
69 |
325 |
F |
80 |
4 |
50 |
26 |
95 |
48 |
180 |
70 |
335 |
G |
90 |
5 |
52 |
27 |
98 |
49 |
185 |
71 |
345 |
J |
100 |
6 |
53 |
28 |
100 |
50 |
190 |
72 |
355 |
K |
110 |
7 |
55 |
29 |
103 |
51 |
195 |
73 |
365 |
L |
120 |
8 |
56 |
30 |
106 |
52 |
200 |
74 |
375 |
M |
130 |
9 |
58 |
31 |
109 |
53 |
206 |
75 |
387 |
N |
140 |
10 |
60 |
32 |
112 |
54 |
212 |
76 |
400 |
P |
150 |
11 |
62 |
33 |
115 |
55 |
218 |
77 |
412 |
Q |
160 |
12 |
63 |
34 |
118 |
56 |
224 |
78 |
425 |
R |
170 |
13 |
65 |
35 |
121 |
57 |
230 |
79 |
437 |
S |
180 |
14 |
67 |
36 |
125 |
58 |
236 |
80 |
450 |
T |
190 |
15 |
69 |
37 |
128 |
59 |
243 |
81 |
462 |
U |
200 |
16 |
71 |
38 |
132 |
60 |
250 |
82 |
475 |
H |
210 |
17 |
73 |
39 |
136 |
61 |
257 |
83 |
487 |
V (VB) |
>210 |
18 |
75 |
40 |
140 |
62 |
265 |
84 |
500 |
Z (ZR) |
>240 |
19 |
78 |
41 |
145 |
63 |
272 |
85 |
515 |
20 |
80 |
42 |
150 |
64 |
280 |
86 |
530 |
||
21 |
83 |
43 |
155 |
65 |
290 |
87 |
545 |
Kolejny ważnym oznaczeniem jest data produkcji czyli popularny DOT ( Departament of Transportation) gdzie pierwsze znaki to kod producenta a 3 do 4 ostatnich to data produkcji
I tak przykładowa opona została wyprodukowana w 14 tygodniu 2011roku.
Nie mniej istotnym oznaczeniem są strzałki. Oznaczają one wymagany kierunek obrotów opony nierzadko opisane z angielska WHEEL ROTATION bądź same ROTATION
Należy również pamiętać, że większość opon ma oznaczenie przeznaczenia na przednie (ang. front) lub tylne (ang. rear) koło. Tylko niektóre nowoczesne opony mają charakter uniwersalny i mogą być bez przeszkód zamieniane.
Pozostałe Oznaczeni:
„-„ – opona diagonalna
„B” – opona diagonalna z opasaniem
„R” – opona radialna
„TT”- TUBE TYPE – opona dętkowa
„TL”- TUBELESS- – opona bezdętkowa
„M/C” – opona tylko do motocykli
„A” – opona w wersji specjalnej
„NHS” – NOT FOR HIGHWAY SERVICE – opona przeznaczona na tor bez homologacji drogowej
„RF” – (relnforced) – opona wzmacniana
„REAR” – opona przeznaczona na tył
„FRONT” – opona przeznaczona na przód
No i jeszcze jedna zagadka co oznacza zazwyczaj ta biała lub żółta kropka na oponie. Nic innego jak oznaczenie i tu jest problem bo spotkałem się z dwoma możliwościami czyli najlżejszy lub najcięższy punkt opony by odpowiednio założyć ją na obręcz względem wentyla.
Jednak lepiej złóżcie to w ręce fachowca i niech on się z tym meczy. Ważne jest by odważniki jaki wam założy nie był większy niż 30-40g. Jeśli tak wychodzi niech zmieni układ opony względem obręczy a i jak to się nie powiedzie to może to świadczyć o uszkodzonej feldze lub oponie.
To chyba najważniejsze oznaczenia bo nie mniej ważne choćby max obciążenie lub ciśnienie raczej nie wymagają tłumaczenia.
A teraz wskazówki i rady.
1. Nie mieszajcie rozmiarów opon ani indeksów opon. Zawsze to lepiej aby obie opony w tych samych warunkach zachowywały się tak samo. O tym aby były przeznaczone pod względem obciążenia i prędkości do waszego moto raczej nie muszę wspominać
2. Sprawdzajcie DOT bo pojawiły się na rynku opony z „nagrzewanym DOT-em” i jeśli ktoś już tak kombinuje to musi być tego przyczyna. Opona motocyklowa przy odpowiednim składowaniu zachowuje swoje parametry przez 5 lat więc lepiej kupić 2-3letnia oponę niż 8 letnią staruszkę ze świeżutką datą produkcji
3. Naprawiana opona nadaje się tylko na dojazd do celu i wymiany na nową bez względu na sposób naprawy.
No dobra to już koniec.
Źródło: http://www.moto.onet.pl
Zdjecie z http://www.pirelli.com/tyre/pl/pl/motorcycle/genericPage/all_about_tyres.html